با مدیر بالادستی خود نشسته اید و مشغول صحبت هستید و شروع می کند.زمین و زمان را به هم می دوزد .حرف هایش بنظر خالی بندی می ماند.ممکن است ته دل با خود بگویی همیشه همین حرف ها را می زند و باز شروع کرد …! از گذشته اش می گوید ، از اینکه چه خدمات و چه فداکاری هایی که نکرده .گویی سوپرمنی بوده و حکم نجات بخش این مجموعه را دارد. همیشه مثل دایی جان ناپلئون اگر هم جنگ ممسنی را نرفته اما خاطراتش را خوب نقل می کند.باز ته دلت می گویی کاش قاسم دایی جان هم بود و به مخالفت با او می گفت قربان جنگ کازرون بود نه ممسنی …
یک جمله ای هست که می گوید ” اگر کسی بلوف می زند ، مهم نیست در چه زمینه ای و در چه عرصه ای است هرنوع بلوفی که می خواهد باشد باشد .همه بلوف ها دارای یک وجه مشترک و یک نشانه مشخص هستند و آن…”
از قبل از آنکه بگویم و آن چیست بگذارید باهم شناختی از بلوف داشته باشیم و ببینیم بلوف چیست و چگونه دست بلوف زن رو می شود؟
بلوف زمانی زده می شود که فردی خود مخالف یا درمقابل کسی یا چیزی است ولی وانمود می کند طرفدار آن چیز یا آن شخص است .یا موافق امری است ولی نشان می دهد مخالف آن است .در نتیجه وقتی فردی بلوف می زند او معمولا می کوشد نشان دهد ابدا اهمیتی به این موضوع نمی دهد و وانمود می کند نگران نیست درحالیکه نگران است …!
در هر حال فرد بلوف زن می کوشد تا تاثیری کاذب به جای گذارد و می خواهد به واقعیت جامه ایی دروغین بپوشاند .برای شناخت واقعیت از کذب معمولا یک کلید راهنما و یا شاخص وجود دارد .آدم هایی که بلوف می زنند عموما درهرجهتی (یعنی برای اثبات یا نفی آن ) بیش از حد تلاش می کنند .یعنی روش جبرانی حادتری را دنبال می کنند و اگر در جست و جوی آن باشیم متوجه می شویم که دم خروس را باید باور کنیم یا قسم حضرت عباس را …به همین جهت به راحتی می توان متوجه بلوف فرد شد چرا که می کوشد به طرز حادی تظاهر و وانمود کند و حرف هایش به دل مخاطب از منظر راستی و روراستی نمی نشیند.
بخدا آدم بازنشسته بشه خیلی راحت میشه .چیه بابا پدر آدم رو درمیارن برای چندرغاز…نمونی ها …بخدا برای خودت میگم بزار برو راحت شو اصغری رو ندیدی چجوری راحت شد ؟من که یک دقیقه هم نمی مونم روزش برسه ثانیه ای هم صبر نمی کنم .احمق نشی وایسی ها …برا خودت میگم …
دیدی چه پاداش مسخره ای به ما دادن ؟ به خدا رفتم بهشون گفتم اگه درست کردید که کردید در غیر اینصورت یک دقیقه تو این خراب شده وای نمی ایستم …
آیا واقعا راست میگه؟ یا این فقط یک بلوف و تهدید تو خالیه ؟اگرچه در ظاهر او منطقی این حرف ها رو مطرح کرده اما بنظر میرسه غلو میکنه و نه این حرف ها رو به روسا زده و نه قصدی داره که معرکه رو خلوت کنه و بزاره و بره …
ته دلت احساس می کنی حرف هایش واقعیت نداره .میگی آره جون … تو گفتی و ما هم باور کردیم … اینها حرف ها و نداهای درونی است که ما در مقابل شخص بلوف زن در درون خود ممکن است بگوییم .
از منظرتحلیل رفتار متقابل TA بلوف محصول نگاهی “بالغانه ” نیست . آگاهی نزد فردی که بلوف می زند وجود ندارد. بنظر میرسد کسی که غلو میکند نیازی دارد که توجهات را به سمت خودش جلب کند و حتی اگر شده این حرف ها را به شکل داستان بیان می کند که خودش نیز آنرا باور کند که این حرف ها را زده است …
بیشتر کسانیکه بلوف می زنند در حالت شخصیتی “کودک” گرفتار هستند .چه دلیلی دارد فرد تلاش کند موضوعی را غیر واقعی برای مخاطب خود واقعی جلوه دهد؟
بنظر می رسد بلوف زن کودکی است که از گفتن موضوعاتی که شجاعت را در نزد دیگران در مورد او بیشتر می کند خشنود می شود و احساس خوشایندی از آن بدست می آورد .
حتی اگر روزگار او را به سمتی سوق دهد که دستش رو شود باز با هزار دلیل که آن هم از سر”کودکی” است تلاش می کند دیگران را متقاعد کند که راست و درست می گوید. او خود دروغین اش را به نمایش می گذارد و از این بابت و از این حالت کیف می کند .
معمولا در مواجه با این افراد سئوالات کلیدی “بالغانه” می تواند ادامه کار را و عرصه را بر شخص بلوف زن تنگ نماید . شما این صحبت را به شخص مدیر گفتید ؟
معمولا اشخاصی که از خود مطمئن هستند و عزت نفس بالایی دارند نیازی نمی بینند که بلوف بزنند پس این افراد در زمره آدم هایی بحساب می آیند که عزت نفسان پایین است و این خلاء را اینگونه پر می کنند .در مواجهه با آنها باید دلمان برایشان بسوزد که چگونه خود را به آب و آتش می زنند که خود را خوب جلوه دهند؟
نیازهای توجه این افراد به طور صحیح تامین نشده که دست به دامن بلوف می شوند تا دیگران بگویند به به چه آدمی شجاع و توانمندی که اینگونه در مقابل مسائل یا آدم ها یا مدیران سازمان می ایستد؟
خلاصه زمان زیادی برای این افراد نباید صرف کرد از مماس و مسدود باید استفاده کرد تا رفتار نامطلوب آنها تقویت نشود .تا توجه و نوازش های مثبتی را در این باره دریافت نکنند که این روند را ادامه دهند.
بهترین انتخاب قرار داشتن در حالت شخصیتی “بالغ” است .در مواجهه با خالی هایی که می بندند واکنش های احساسی نباید نشان داد .باید کمترین میزان واکنش و توجه را به آنان منتقل نمود که انتظاری که در ته بازی آنها قرار دارد را بدست نیاورند .
شاهین سلطانی مدرس تحلیل رفتار متقابل TA